Η ΑΣΤΕΡΕΥΤΗ ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

ΤΟ ΜΉΝΥΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΘΕΕ ΜΟΥ

ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΓΙΑ ΣΕΝΑ Η ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ?

 Είναι η μοναδική ημέρα που μπορείς να πας στην εξοχή με τους φίλους σου και να ξεφύγεις από την καθημερινή ρουτίνα;
· Είναι η μόνη ημέρα που μπορείς να μείνεις στο σπίτι σου και να γευθείς την οικογενειακή θαλπωρή, επειδή τις υπόλοιπες έξι δούλευες και δεν σου έμενε καιρός;
· Είναι η μόνη ημέρα που μπορείς να κοιμηθείς μέχρι το μεσημέρι, εφόσον την προηγούμενη νύχτα κουράστηκες από το ξενύχτι;
· Ή μήπως είναι ημέρα εκκλησιασμού, ημέρα ευλογίας και δοξολογίας στο Θεό;
* * *
Για τους παππούδες μας και τις γιαγιάδες μας η ημέρα της Κυριακής ήταν, όπως λέει και το όνομά της, η ημέρα του Κυρίου, δηλ. η αφιερωμένη στον Κύριο.
Μια γιαγιά νοσταλγώντας τα νεανικά της χρόνια, μας είπε:
«Εμείς, παιδί μου, την ημέρα της Κυριακής την περιμέναμε πώς και πώς. Φορούσαμε τα καθαρά μας ρούχα και πηγαίναμε στην Εκκλησία...
Δεν το κάναμε αυτό από ένα τυπικό καθήκον, αλλά επειδή νιώθαμε μια εσωτερική ευγνωμοσύνη στο πρόσωπο του Θεού...
Ο Θεός, παιδί μου, μας προστάτευε. Δεν μας εγκατέλειπε ποτέ. Εμείς να φανούμε απέναντί Του αχάριστοι;
Έπρεπε ένας τουλάχιστον από την οικογένεια να εκκλησιαστεί, να μεταλάβει, να φέρει το Χριστό στο σπίτι μας, για να έρθει, παιδί μου, στην οικογένειά μας η ευλογία του Θεού...»

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΕ ΕΚΔΟΤΗΡΙΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ

Από έναν φίλο ιερέα ,,,,,
Αναρωτιόμουν εάν έπρεπε να καταγράψω το σημερινό γεγονός μα τελικά πρωτίστως για μένα προχώρησα να σμιλέψω το χρόνο ώστε να μείνει στην χάραξη του, μην σβήσει εύκολα από την δική μου θύμηση. Το δημοσιοποιώ μήπως και κάποιον τον ωφελήσει, Θεός να δοξαστεί και μόνο. Αν όχι ας το προσπεράσει ως συναισθηματική έξαψη μου και παραλογισμό μου.
Είπα και εγώ να πάω να επισκεφτώ τον μικρό Δημητράκη (ας τον πούμε έτσι…σήμερα) στο ογκολογικό Νοσοκομείο για παιδιά «Ελπίδα» . Έλεγα ότι είναι καθήκον μου, ξεχείλισμα της καρδιάς μου. Πέστε το έτσι πέστε το για να επουλώσω την δική μου συνείδηση, πέστε το να δείξω ότι δήθεν είμαι εναρμονισμένος με τα ιερατικά και ποιμαντικά μου καθήκοντα, πέστε το για να γλυτώσω κάποιες γκίνιες ότι τώρα δήθεν δεν ενδιαφέρομαι, πέστε το για τα καλά σχόλια των ανθρώπων, το γεγονός είναι ότι πήγα άλλη μια φορά εκεί. Είναι αλήθεια ότι όποτε πάω ένα κάποιο βάρος το παίρνω μαζί μου.
Αφού είδα το Δημητράκη πάνω στο κρεβάτι να περιμένει να ολοκληρωθεί η θεραπεία της ημέρας αυτής, δεχόμενος στάλα στάλα την χημειοθεραπεία και συντροφιασμένο στο ανήφορο του από τον Κωσταντίνο και την Χριστίνα στα διπλανά κρεββάτια με Σίμωνες Κυρηναίους τους γονείς τους είπα να πω και εγώ δυο λόγια κατ’ ιδιαν στην μητέρα του. Άλλωστε με τον Δημητράκη τα είπαμε… μάλλον μου τα είπε, μου έκανε κατηχητικό σήμερα.
Το όλο κλίμα με είχε βέβαια φορτίσει. Ένοιωθα ένα κόμπο στο λαιμό βλέποντας και ακούγοντας τον Δημητράκη με τις αναμενόμενες μεν αλλαγές στην εμφάνιση του αλλά πολύ έντονες για μένα κατάλαβα ότι έπρεπε να πιέσω περισσότερο τα βλέφαρα μου να μην υγρανθούν. Νομίζω τα κατάφερα, άλλωστε ήξερα την τέχνη να υποκριθώ τον δυνατό. Έπρεπε να τα καταφέρω γιατί είμαι ιερέας και εγώ πρέπει να δείχνω δυνατός στην πίστη να κομίζω ελπίδα και να ζω πνευματικά έξω από αυτά τα εγκόσμια παροδικά και εφήμερα δήθεν. Έπρεπε να είμαι ο άλλος… ο σουπερήρωας!!!
Βγήκαμε έξω… στο προθάλαμο. Στην αίθουσα έξω εκεί που γίνεται το συναπάντημα των υγειών με τους …. «αρρώστους», των φίλων με τους … «φίλους». Εκεί που ο διάδρομος οδηγεί παιδιά γονείς συγγενείς νοσοκόμους γιατρούς σε θαλάμους και πόνους. Εκεί υπήρχαν 2-3 παρέες, συγγενών μάλλον, που συζητούσαν και δύο παιδιά. Πρέπει να ήταν 8 και 12 χρονών με χαρακτηριστικά στα πρόσωπά τους συνήθη για το μέρος αυτό που σαφώς έδειχναν ότι ήξεραν καλά τον χώρο ως δικό τους.
Στην αίθουσα αυτή αρχίζω να λέω τα γνωστά παχιά λόγια στην μητέρα του Δημητράκη περί πίστεως, υπομονής ελπίδας…. Λόγια που δεν κοστίζουν τίποτα σε μένα μα τα αξιοποιεί ο Θεός με τον δικό Του τρόπο και ω!!! του θαύματος προκαλούν βάλσαμο στις καρδίες των εσταυρωμένων του Γολγοθά. Εύκολα τα λόγια αυτά από μένα. Άλλωστε θεωρία μου είναι μέχρι στιγμής. Τζάμπα και όμορφα… Η μητέρα είχε στο πρόσωπο της ένα χαμόγελο και μια σιγουριά ότι όλα πάνε καλά. Δεν την είχα δει έτσι ποτέ… κάτι έκρυβε μέσα της πολύτιμο που πιθανών να μην το γνώριζε και η ίδια. Είχε μια σιγουριά πως ο Γολγοθάς είναι ενδιάμεσος προορισμός της για να πάει στον Πανάγιο Τάφο να προσκυνήσει και να χαρεί την Ανάσταση. Απλά δεν ξέρει πόσος μακρύς είναι ο δρόμος και πόση ανηφόρα ακόμα έχει. Ένοιωθα ότι τα λόγια μου έπρεπε να τα πω σε άλλον. Αυτή τα βίωνε και τα γνώριζε καλά. Ήταν στην πράξη, γνώριζε την θεωρία.
Κάποια στιγμή γίνεται κάτι …. Ένας ψηλός αδύνατος χλωμός και αξύριστος νοσοκόμος , λες και ήταν φιγούρα της Αποκαλύψεως, περνάει δίπλα μας και σέρνει ένα κρεββάτι με έναν ορό γαντζωμένο από μια σιδερένια κρεμάστρα . Ούτε το ένα τέταρτο του κρεββατιού δεν είχε χαλάσει από την όμορφη στρώση του. Όλο το κρεββάτι ανέγγιχτο καλά στρωμένο και ένας μικρός μπόγος χαλούσε την στρώση στο πάνω μέρος του κρεββατιού. Ένας μπόγος ούτε... το ένα τέταρτο του κρεββατιού. Στο κάτω μέρος μια νεαρή μάνα άγγιζε το κρεββάτι σκυμμένη αλλά όχι απελπισμένη. Το κρεββάτι έκρυβε καλά και πολύ εύκολα στα στρωσίδια του προφανώς ένα νήπιο. Περίμεναν το ασανσέρ να ανοίξει, να μπουν μέσα και οι τρεις τους να χαθούν, να πάνε σε έναν θάλαμο άραγε; Σταμάτησα να μιλάω. Δεν μπορούσα άλλωστε να μιλήσω. Δεν αντλούσα άλλα παχιά λόγια. Στέρεψα ξαφνικά. Κόπηκε το σχοινί από το πηγάδι μέσα μου και έπεφτα και εγώ μαζί του. Ένοιωθα να εκρήγνυται το στομάχι μου, Νιώθω πλέον ότι δεν μπορώ να βαστάξω άλλο τα βλέφαρα μου στεγνά, ζορίζομαι να τα καταφέρω. Ακόμα αντέχω. Θα τα καταφέρω πρέπει λέω μέσα μου. Πήγα ξαφνικά λες σε εκείνο το χωριουδάκι της Ναΐν … Λες και έβλεπα θολά πια σκηνές από την Σταύρωση, λες και άκουγα μέσα σε μια σιωπή τις κραυγές αυτής της μάνας που έσειαν συθέμελα το οικοδόμημα του νοσοκομείου ήρεμη συμβιβασμένη με το γεγονός που βίωνε.
Και εκεί που λέω αντέχω.. ναι αντέχω, εκεί που εύχομαι να ανοίξει η πόρτα του ασανσέρ για να στεφθώ νικητής ότι τα κατάφερα , το δάκτυλο εκείνης της μάνας αγγίζει με θαλπωρή κάτι στην άκρη του ορού…. Δεν θα ξεχάσω ποτέ στην ζωή μου το άγγιγμα αυτό. Είμαι σίγουρος. Στην άκρη του ορού … εκεί ήταν μια ολόκληρη παλάμη μισάνοιχτη ήρεμη λευκή αγγελική που ολόκληρη δεν θα ήταν ούτε όση το μικρό μου δάκτυλο του χεριού μου. Θα ήταν δεν ήταν κάποιων μηνών αυτή η παλάμη… Ένας άγγελος είχε στο χέρι του ένα εισιτήριο για τον ουρανό μαζί με ένα χάδι από την μάνα του.
Κάθισα βαριά στην καρέκλα που ήταν πίσω μου. Έβγαλα το καλυμμαύχι μου για να χωθώ μέσα στα σωθικά μου. Προσπαθούσα να κόψω την ανάσα μου γιατί θα βογκούσα από τον πόνο που είχαν οι μυς μου στα πνευμόνια μου από το τόσο ζόρι τόση ώρα που προσπαθούσα να φυλακίσω τους λυγμούς. Ευτυχώς για μένα άνοιξε εκείνη την στιγμή η ευλογημένη αυτή πόρτα του ασανσέρ και έκλεισε αμέσως δεχόμενη τους τρεις τους για να τους υψώσει ….
Εγώ όμως δεν μπορούσα να μην αναπνέω άλλο. Και η πρώτη ανάσα μου έφερε τους λυγμούς ενώ τα δάκρυα μου όρμηξαν να βγουν μετά από τόση προσπάθεια εγκλεισμού. Δεν μπορούσα να ανασάνω … Είχα σκύψει μέσα στο στήθος μου με την μητέρα που συνόδευα να στέκετε όρθια μπροστά μου. Αυτή ήταν όντως όρθια… «Πάτερ… Πάτερ σας βλέπουν, μου έλεγε αλλά ενώ τόσο πολύ ήθελα να σταματήσω και να υποκριθώ όπως πάντα άλλωστε ώστε να σώσω έστω και κάποιο μέρος από την δήθεν πνευματική υπόληψή μου τώρα όμως δεν μπορούσα.
Όταν η φαντασία εμφανίζεται ως πραγματικότητα αυτή που απογυμνώνεται είναι η φαντασία. Φανταζόμουν μεν, μα ηττήθηκα δε από την πράξη, πως υπάρχουν άγγελοι με εισιτήριο στο χέρι. Δεν μπορούσα … να συγκρατηθώ. «Πάτερ σας βλέπουν τα άλλα παιδιά γύρω» . Η κουβέντα αυτή ήταν κεραυνός . Σηκώθηκα λες και ήμουν λαβωμένος αλλά ζωντανός ακόμα και έπρεπε να μην χάσω την μάχη. Έκρυψα γρήγορα το πρόσωπο μου και στράφηκα σε αντίθετη κατεύθυνση μέσα στον διάδρομο αφήνοντας μόνη πίσω μου την μητέρα του Δημητράκη για να μην με δουν τα παιδιά. Πήγα στην τζαμαρία και μια δύναμη με έκανε να αυτόσυγκρατηθώ γιατί και πάλι έπρεπε…. για τα άλλα παιδία. Δεν γύρισα να δω αν με είχαν καταλάβει γιατί σίγουρα τότε θα με καταλάβαιναν. Αφού κατάφερα να ανασυγκροτηθώ και σταμάτησε ο λυγμός και η ορμή των δακρύων τρίβοντας καλά τα μάτια μου… σήκωσα τότε τα μάτια ψηλά και Του είπα: «Γιατί; Γιατί θες κι’ αλλους αγγέλους αφού είσαι παντοδύναμος και μπορείς και μόνος Σου να κάνεις όλη την δουλειά Σου;»
Νόμιζα ως συνηθώς ότι θα χαθώ μέσα στην σιωπή Του και στο θράσος μου. Το ερώτημα μου αν και δεν γεννήθηκε από μένα αναδύθηκε και σε μένα, σίγουρα δεν ήταν πρωτότυπο. Στόχευε ένα Θεό που ξέρω πώς σιωπά, που μένει λες και κοιτά αμέτοχος. Έτσι πάντα κάνει Αυτός. Σίγουρα ξέρει αλλά δεν την φανερώνει την απάντηση, θα έχει ερωτηθεί σίγουρα τόσες φορές. Και μέσα στην φουσκοθαλασσιά της ψυχής μου ένας ψίθυρος ήρθε τόσο αναπάντεχος μα και διακριτός που κάλυψε το κρότο μέσα μου. Την είχα γνώριμη την χροιά αυτού του ψίθυρου όταν από αυτόν άφησα τα πάντα για να ακολουθήσω….μια άλλη πορεία στην ζωή μου. Τόσα χρόνια είχα να τον ξανά ακούσω…. : «Γιατί θα μου τους χαλάσετε έτσι όπως είστε…»
Δεν Του είπα ότι έχεις δίκιο. Άλλωστε δεν ξέρω εάν θέλω να δεχτώ ότι έχει δίκιο. Απλά σιώπησα και απόλαυσα την γαλήνη που ήρθε μέσα στον πυρήνα κάθε κυττάρου μου. Σιώπησα και δέχτηκα μέρος του λόγου Του… ναι δεν αξίζουμε να έχουμε κάποιους αγγέλους ανάμεσα μας. Τα μάτια μου πονούσαν … μα η καρδιά μου ματωμένη και μελανιασμένη από τις γροθιές μέσα μου ανάσανε πιά πιο καλά και από το πρωί… λες και άλλαξε η ατμόσφαιρα όλου του πλανήτη. Συνειδητοποίησα ότι βρισκόμουν σε εκδοτήριο εισιτηρίων αγγέλων…. Κάποιοι θα έχαναν το αεροπλάνο για τον ουρανό και κάποιοι θα κέρδιζαν το ταξίδι…. Θα ταξίδευαν σε «χώραν μακράν… ζώντας ασώτως» για μας για μια ασωτία ξένη από την δική μας και εκείνοι οι άγγελοι ξέρουν να ασωτεύουν καλύτερα από μας.
Η μητέρα του Δημητράκη ήταν ακόμα όρθια και με κοιτούσε που ήμουν στην τζαμαρία του διαδρόμου. Γύρισα, ζήτησα συγνώμη σαφώς συγκρατημένος αλλά αλλοιωμένος. Είπαμε τα λόγια του αποχαιρετισμού… και έφυγα χωρίς να της πω τίποτα. Εκείνη έμεινε κοντά στον δικό της άγγελο να του δώσει το υπόλοιπο μιας μπανάνας.
Στο κήπο εκείνου του εκδοτηρίου εισιτηρίων για αγγέλους….κοντοστάθηκα να προσγειωθώ ακόμα πιο γερά. Σήμερα έφευγα για πρώτη φορά από εκεί χωρίς βάρος. Ο ψίθυρος αντιλαλούσε ακόμα μέσα μου…. Μια αύρα λεπτή.. τόσο λεπτή και τόσο ωραία… μακάρι να έκλεβα και εγώ κανένα τέτοιο εισιτήριο για αυτόν τον προορισμό από αυτούς τους αγγέλους, να ξέμενε πίσω κανένας μα αλώβητος …. για να μας πει τα νέα του ουρανού μήπως αλλάξει κάτι από τον κόσμο μας. Σίγουρα αυτοί οι άγγελοι ξέρουν να γλεντούν καλύτερα εκεί που πάνε.

Ο ΘΕΟΣ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΜΑΣ ΑΦΗΝΕΙ

Ο ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΕΘΕΟΛΟΓΗΣΕ

Κατά τη διάρκεια μιας αγρυπνίας, σ’ ένα Ναό της Μητροπόλεώς μας, κάναμε Πρόθεση. Ο Βαγγέλης, παιδί του Γυμνασίου που διακονούσε στο Ιερό, ακούστηκε πίσω απ’ τους ιερείς ν’ αναφωνεί “ου-α-ου, αυτό είναι το πρόσφορο που έχετε εδώ (ενν. στο δισκάριο), το έφτιαξε η μητέρα μου!”…. “και τώρα, τίνος είναι ρε Βαγγέλη;” -τον ρώτησα. Αυτός, σαστισμένος, μου απάντησε: “σίγουρα, όχι της μητέρας μου….”.

Ο Βαγγέλης εθεολόγησε, έχοντας στο μυαλό του ό, τι έχει ζήσει στην ενορία του, βοηθώντας στο ιερό βήμα από πολύ μικρός. Σίγουρα, ούτε Εκκλησιολογία έχει διαβάσει, ούτε θα τον έχει απασχολήσει η ερμηνευτική της Λατρείας. Άλλωστε, η Λατρεία μας είναι από μόνη της διδακτική. Δεν χρειάζονται και τόσες εξηγήσεις: απλά να καταλαβαίνεις ίσα ίσα τι γίνεται. Όπως ο Χριστός φανερώθηκε στον κόσμο, έτσι κι εμείς παιδαγωγούμαστε εν Χριστώ: είναι Αυτός που μας φανερώνεται μες την ζωή της Εκκλησίας.

Ο Βαγγέλης είχε ακούσει από τον εφημέριο του Ναού του, να λέει ένα- ένα όνομα, νεκρών ή κεκοιμημένων, να βγάζει, να εξάγει -όπως λέγεται στα εκκλησιαστικά- ένα ψιχουλάκι απ’ το πρόσφορο κι αυτό συχνά της μητέρας του. Να καλεί αποστόλους, μάρτυρες, οσίους, πατέρες της Εκκλησίας, αγίους άνδρες και γυναίκες, και απ’ το ίδιο πρόσφορο να εξάγει τις μερίδες, κάτι κομματάκια σε τριγωνικό σχήμα. Στο ίδιο σχήμα να εξάγει και μια μεγαλύτερη μερίδα και να ονομάζει την Μητέρα του Χριστού. Μα το πιο επιβλητικό κομμάτι, να είναι τετράγωνο και μεγαλύτερο απ’ όλα: αυτό θα γίνει το Σώμα του Χριστού. Άμεσα καταλαβαίνει, όχι μόνο ο Βαγγέλης, αλλά ο καθένας μας, ότι η αξία της προσφοράς μας, του ζυμώματος και της επιμέλειάς μας έχει να κάνει με το ότι αγωνιστήκαμε και κοπιάσαμε για κάτι μόνοι αλλά δεν το κρατήσαμε για τον εαυτό μας: το δώσαμε στον Χριστό, το προσφέραμε στην Εκκλησία. Κι έπειτα, η προσφορά των δικών μας χεριών, έγινε προσφορά όλης της Εκκλησίας, σε μια μυστική θυσία που σώζει τον καθένα από ‘μας χωριστά.

Έπαψε το πρόσφορο να είναι της μητέρας του Βαγγέλη, παύει να είναι του καθενός από εμάς. Καμιά φορά ακούμε στη διακονία μας, ότι αυτοί που προσέφεραν πρόσφορο ζυμωτό, δηλαδή που έχουν φτιάξει με τα χέρια τους, θα πάρουν έπειτα απ’ τον ιερέα το “ύψωμα”, δηλαδή ένα τεμάχιο αντιδώρου απ’ το δικό τους πρόσφορο. Αυτή η πρακτική ίσως εμποδίζει τους χριστιανούς μας να κατανοήσουν τι σημαίνει προσωπική προσφορά που μεταμορφώνεται σε προσφορά όλης της Εκκλησίας στον Χριστό. Οι “εκκλησιαστικοί” ας μη κομπάζουμε για τις όμορφες σφραγίδες που φτιάχνουμε στα πρόσφορα που κομίζουμε στο ναό. Η σπουδαιότερη προσφορά μας είναι η Αγάπη. Αν έχουμε όντως Αγάπη, δεν χωρίζουμε τον εαυτό μας από τους άλλους. Δεν περιμένουμε τίποτε πίσω. Το πρόσφορο άλλωστε αγιάζεται προκαταρκτικά από την ειλικρίνεια της Αγάπης μας κατά ζύμωμα στο σπίτι μας. Και βέβαια, τίποτε δεν είναι δικό μας, ούτε καν αυτό προσφέρουμε. Ο δωδεκάχρονος Βαγγέλης με την αλήθεια της απάντησής του, παρότι σάστισε λίγο, μας βάζει τα γυαλιά.

Ιάσων Ιερoμόναχος

ΑΓΑΠΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΘΕΟΝ

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΓΟΝΕΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΜΙΛΙΩΝ π. ΔΑΝΙΗΛ ΑΕΡΑΚΗ

Η ΜΕΤΆΝΟΙΑ ΤΟΥ ΑΜΑΡΤΩΛΟΥ

Όταν ένας αμαρτωλός δεν ακούει τώρα συμβουλές, και δεν δέχεται τώρα νουθεσίες, άραγε θα δεχθεί τις προτροπές των ιερέων και λοιπών πνευματικών ανθρώπων στην ώρα του θανάτου του, αν βέβαια πεθάνει με φυσικό, ομαλό θάνατο και όχι απρόοπτα;
Ασφαλώς όχι. Διότι τότε θα βρίσκεται στην κορυφή της σκληροκαρδίας του, ώστε όχι μόνο δεν θα δέχεται τις διδασκαλίες των ιερέων που θα τον παρακινούν να μετανοήσει, αλλά και αν θελήσει να μετανοήσει, δεν θα το κατορθώσει.
Στα ζώα λέγεται ότι βρίσκεται ένα ζωύφιο το οποίο ονομάζεται χιλιόποδο· αλλά, αν και έχει χίλια πόδια, μόλις και μετά βίας κινείται από τόπο σε τόπο· και η αφορμή της ακινησίας του είναι ότι βρίσκεται στερημένο από την έμφυτή του θερμότητα, και αυτό επειδή είναι στερημένο από αίμα.
Έτσι λοιπόν και ο αμαρτωλός βρίσκεται πολλές φορές περικυκλωμένος από πολλούς θεοσεβείς χριστιανούς, λαϊκούς και κληρικούς, στα λοίσθια του θανάτου, και όλοι τον παρακινούν στη μετάνοια, αλλ’ επειδή αυτός δεν έχει καν σπινθήρα αγάπης στην καρδιά του και ευσέβεια στα σπλάγχνα του, δεν τον ωφελούν τίποτε όλες εκείνες οι βοήθειες. Είναι τόσο ψυχρός, ώστε δεν αισθάνεται καμία ενέργεια θερμότητας από εκείνα τα θερμά της πίστεως και σωτηρίας όργανα, τα οποία τον βοηθούν να ετοιμαστεί έστω και την τελευταία αυτή στιγμή του θανάτου του, ώστε να έχει καλό θάνατο. Συμβαίνει δυστυχώς σ’ αυτόν αυτό που συνέβη στον Δαβίδ στα γηρατειά του, που παρά τα πολλά και θερμά και βαριά ενδύματα δεν μπορούσε να θερμανθεί το σώμα του. «Και περιέβαλον αυτόν ιματίοις και ουκ εθερμαίνετο» (Γ’ Βασ. 1:1).
Προσπαθούν λοιπόν ιερείς και φίλοι, οικείοι και γνωστοί, να απομακρύνουν τον αμαρτωλό από τον χειμώνα της τελευταίας ώρας, να τον θερμάνουν στη μετάνοια, να τον κινήσουν σε εξομολόγηση, αλλ’ αυτό μοιάζει σαν να τον φορτώνουν απ’ έξω με πολλά ρούχα, τα οποία του προξενούν βάρος μάλλον και ενόχληση παρά θερμότητα. Γι’ αυτό, το καλό είναι να βρίσκεται μέσα η θερμότητα, φυσική, και μάλιστα από τη νεότητά του.
***
Μιλάμε για μετάνοια, εξομολόγηση και θεία Κοινωνία μπροστά στη θύρα του θανάτου, και γεννάται το ερώτημα: θα είναι ειλικρινής, πηγαία, αληθινή; Διότι η μετάνοια αυτή γίνεται περισσότερο από βία παρά από θέληση. Η ασθένεια μάλλον και ο θάνατος είναι η αιτία, και όχι η μετάνοια και η αγάπη προς τον Θεό.
Ας πούμε ένα παράδειγμα. Ένα άλογο ζευγμένο στην άμαξα αρπάζει τα χαλινάρια στο στόμα του και τρέχει χωρίς τον αμαξηλάτη. Τρέχοντας, φτάνει σε ένα μεγάλο χαντάκι ή έναν μεγάλο ποταμό και εκεί σταματά. Και ερωτάται: σε ποιον πρέπει να αποδώσουμε την αιτία του σταματήματός του, στον ποταμό που βρέθηκε μπροστά του, ή στον αμαξηλάτη που ξαναέπιασε το χαλινάρι στο χέρι; Είναι φανερό ότι ο ποταμός τού έκοψε την ορμή και όχι ο αμαξηλάτης.
Το ίδιο λοιπόν πρέπει να πούμε και για τον αμαρτωλό που εξακολουθεί να τρέχει αχαλίνωτα στον κάμπο των ορέξεών του και που την τελευταία ώρα της ζωής του αρπάζει τους χαλινούς το χέρι του θείου φόβου, καθώς βρίσκεται μπροστά του ένας ποταμός που λέγεται θάνατος ή ένα χαντάκι που λέγεται ασθένεια, και σταματά το τρέξιμο και δεν αμαρτάνει πλέον.
Αλλ’ αυτό δεν συμβαίνει, καθώς αντιλαμβάνεσθε και σεις, από την θέλησή του, όχι, αλλά από την ασθένειά του.
Δεν είναι ο φόβος του Θεού, ο σεβασμός προς Αυτόν, που σταματά τον καλπασμό προς την αμαρτία, αλλά το ότι δεν έχει δρόμο άλλον να τρέξει. Ώστε δεν είναι αυτός που αφήνει την αμαρτία στο τέλος της ζωής του, αλλ’ η αμαρτία αφήνει αυτόν. Γι’ αυτό πολύ φοβόμαστε τέτοια μετάνοια, ότι ίσως να μη τη δεχθεί ο Κύριος. Και το λέμε αυτό, διότι αν κανείς από αυτούς, που μετανοούν και εξομολογούνται μπροστά στη θύρα του θανάτου, πάλι γυρίσει στη ζωή και δεν πεθάνει, γυρίζει αμέσως και στην πρώτη του κακία, δεν επιστρέφει τις αδικίες, δεν αφήνει το μίσος που έχει στον εχθρό του, δεν αποσύρεται από το σπίτι της μοιχαλίδας γυναίκας, δεν κάνει ελεημοσύνες που υποσχέθηκε· τέλος δεν κάνει τίποτε απ’ όσα υποσχέθηκε να κάνει κατά τη δύσκολη ώρα της ασθένειάς του. Η ευσέβειά τους αυτή μοιάζει σαν των ναυτικών που βαστάει ενίοτε όσο διαρκεί η θαλασσοταραχή.
Δεν μισούν λοιπόν αυτοί την αμαρτία από την καρδιά τους, αλλά από φόβο, ο οποίος φόβος δεν είναι αρκετός για να επιστρέψει την καρδιά προς τον Θεό της.
Αυτό είναι που μας κάνει διστακτικούς στο να πιστέψουμε ότι τέτοιου είδους μετάνοια θα γίνει δεκτή από τον Κύριο. Και ακόμη το ότι φυλάγουν τη μετάνοιά τους για έναν καιρό τόσο ανάρμοστο, δείχνει φανερά, ότι αυτοί δεν φροντίζουν για τη χάρη του Θεού. Ώστε αν μετανοήσουν, μετανοούν από φόβο προς τον θάνατο και όχι από αγάπη προς τον Θεό. Ο φόβος τους είναι δουλικός και όχι υιϊκός. Μοιάζει με εκείνον του βασιλιά Αντιόχου, ο οποίος, όταν έλαβε την πληγή από τον Θεό για την κακία του, τότε μετανόησε, λέγοντας ότι είναι δίκαιο να υποτάσσεται ο άνθρωπος στον Θεό και να μη μετρά τον εαυτό του σαν Θεό με υπερηφάνεια: «Δίκαιον υποτάσσεσθαι τω Θεώ, και μη θνητόν όντα, ισόθεα φρονείν υπερηφάνως» (Β’ Μακ. 9:12).
Γι’ αυτό όσο υπάρχουν νιάτα, υγεία και ανοχή του Κυρίου, ας κάνουμε καλή χρήση τους. Μην περιμένουμε να νυχτώσει για να βρούμε τη χαμένη χάρη· τώρα που είναι ακόμη ημέρα, το αύριο δεν είναι δικό μας.
Γιατί, αν χάσουμε το πορτοφόλι μας, δεν γυρίζουμε αμέσως και το αναζητούμε; Δεν αφήνουμε να νυχτώσει. Δεν αφήνουμε να περάσουν ημέρες, εβδομάδες, έτη, αλλά την ίδια ώρα γυρίζουμε και το αναζητούμε από το μέρος που σταθήκαμε, που διαβήκαμε. Γιατί λοιπόν δεν κάνουμε το ίδιο και για τη χαμένη χάρη της ψυχής μας; Γιατί περιμένουμε να νυχτώσει, να βρεθούμε στο κατώφλι του θανάτου και του Άδη;
Τέλος, ίσως ρωτήσει κάποιος: Δεν πρέπει έστω και την τελευταία στιγμή να ενδιαφερθούμε για την ψυχή μας ή ενός από τους πλησίον μας;
Απαντούμε: ΝΑΙ, να ενδιαφερθούμε, αλλά να μην ξεχνούμε ότι ο Θεός δεν εμπαίζεται, και η ζωή μας πρέπει να είναι κατά Χριστόν για το ίδιο το συμφέρον μας.
(Από το περιοδικό «Όσιος Φιλόθεος της Πάρου» τ. 16, Εκδ. Ορθ. Κυψέλης, σελ. 51)

Ο ΚΑΡΠΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Xθες, αγαπητοί μου, άλλα και σήμερα η αγία μας Εκκλησία εορτάζει τη μεγάλη εορτή της Πεντηκοστής. Η εορτή αυτή από διαπρεπείς διδασκάλους και πατέρας χαρακτηρίζεται ως η ήμερα που γεννήθηκε η Εκκλησία.

Αλλ' ενώ τα ανθρώπινα έχουν αρχή, ακμή και τέλος, η Εκκλησία δεν έχει τέλος• μπορούμε να πούμε και γι' αυτήν «και της βασιλείας» αυτής «ούκ έσται τέλος» (Λουκ. 1,33). Όσο κι αν την πολεμούν, θα μείνει αήττητος, διότι έχει μέσα της τη δύναμη του αγίου Πνεύματος.

Το Πνεύμα το άγιο, το τρίτο πρόσωπο της θεότητας, ως Θεός είναι αόρατο. Έγινε όμως αισθητό από τις διάφορες εκδηλώσεις του την ήμερα της Πεντηκοστής. Υπό δύο μορφές έγινε αισθητό σήμερα, όπως λέει ο ευαγγελιστής Λουκάς. Όχι όπως στον Ιορδάνη «εν είδει περιστεράς». Αυτή τη φορά ήλθε ως πύρινες γλώσσες, και ως πνοή βίαιου ανέμου. Γιατί; Συμβολικά είναι αυτά. Εμφανίσθηκε ως γλώσσες πυρός, για να δείξει ότι το μόνο όπλο που διαθέτει ο χριστιανισμός είναι η ισχυρά γλώσσα, ο ζωντανός λόγος του Θεού στο στόμα των αγίων αποστόλων. Έγινε δε αισθητό ως βιαία πνοή ανέμου, διότι σαν σφοδρός άνεμος ξερίζωσε, ναι ξερίζωσε, το πεπαλαιωμένο δέντρο της ειδωλολατρίας, που δε μπόρεσε να ξεριζώσει κανείς από τους σοφούς της αρχαιότητος. Το απλό κήρυγμα των αλιέων της Γαλιλαίος, που είχαν φωτιστή από το Πνεύμα το άγιο, ξερίζωσε την ειδωλολατρία.

Αλλά το ξερίζωμα είναι άρνησης. Και το Ευαγγέλιο δεν είναι μόνο άρνησης. Ξερίζωσε, ναι, παμπάλαια ειδωλολατρικά έθιμα ριζωμένα στις καρδιές των ανθρώπων, αλλά στη θέση τους φύτεψε άλλο δέντρο, το δέντρο του χριστιανισμού. Και ότι το Ευαγγέλιο έχει τη δύναμη να ξεριζώνει παμπάλαια συστήματα και καθεστώτα ανομίας και πλάνης, και να φυτεύει το ουράνιο δέντρο του Χριστού, αυτό δεν είναι θεωρία• φαίνεται καθαρά σε συγκεκριμένα πρόσωπα. Δέντρο παμπάλαιο είναι ο «παλαιός άνθρωπος» ('Ρωμ. β, β ' Εφ. 4,22• Κολ. 3,9), ο αμαρτωλός. Αλλ' αφ' ης στιγμής πιστέψει στο Χριστό και μετανοήσει, αλλάζει. Ψυχή, που ποτίζεται από τα νάματα του παναγίου Πνεύματος, ανθεί και καρποφορεί. και το δέντρο, είπε ο Χριστός, γνωρίζεται από τους καρπούς του (βλ. Λουκ 6,43' Ματθ. 7,16). Η μηλιά από τα μήλα, η αχλαδιά από τ' αχλάδια, η πορτοκαλιά από τα πορτοκάλια• και ο Χριστιανός; από τους καρπούς του αγίου Πνεύματος.

Ποιοι είναι οι καρποί του αγίου Πνεύματος;

Περί του αγίου Πνεύματος ομιλεί και το ευαγγέλιο και ο απόστολος που ακούσαμε (βλ. Ματθ. 18,18' Εφ. 5,9). Ιδίως όμως ομιλεί ο απόστολος Παύλος στην προς Γαλατάς επιστολή του (κεφ. 5ο, στ. 22). Εκεί απαριθμεί συγκεκριμένα εννέα καρπούς του αγίου Πνεύματος. «Ο καρπός του Πνεύματος», λέει, είναι τα εξής.

• Πρώτος καρπός είναι μια λέξης γλυκύτατη, που πάει να εξαφανιστεί από τη γη, λέξης που εκφράζει την ουσία του χριστιανισμού. είναι η αγάπη. Αγάπη όχι στα λόγια αλλά στην πράξη.

Πρότυπο αγάπης είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, η εσταυρωμένη Αγάπη, αγάπη που φτάνει μέχρι θυσίας σταυρικής.

• Δεύτερος καρπός του αγίου Πνεύματος, λέει ο απόστολος Παύλος, είναι η χαρά. Πράγματι, όπου υπάρχει αγάπη ακολουθεί η χαρά. Η μοχθηρά ψυχή κάνει και το πρόσωπο σκυθρωπό και το βλέμμα ν' αποπνέει θλίψη.

Μετά τη χαρά, ως φυσικό αποτέλεσμα, έρχεται η ειρήνη. Όποιος ζη με το Θεό, αυτός ειρηνεύει με τον ουράνιο Πατέρα, ειρηνεύει με τον πλησίον, ειρηνεύει προ παντός με τη συνείδηση του• δεν αισθάνεται τύψεις.

Πρώτη λοιπόν Τριάς, αγία τριάς των καρπών αυτών, είναι «αγάπη, χαρά, ειρήνη». Δευτέρα τριάς• «μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη».

• Τι σημαίνει μακροθυμία, Όταν κάποιος σου κάνη κακό, να μην εφαρμόσεις το εβραικό δίκαιο «όφθαλμόν αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος» (Εξ. 21,24), αλλά να ανέχεσαι• και να ελπίζεις, ότι κι ο μεγαλύτερος κακούργος μπορεί να μεταβληθεί σε αγαθό άνθρωπο.

• Ο άλλος καρπός είναι η χρηστότης, δηλαδή η πλατειά καρδιά, σαν τον ουρανό, που αγκαλιάζει όλο τον κόσμο ανεξαιρέτως.

• Ο τρίτος καρπός της δευτέρας τριάδος είναι η αγαθοσύνη, δηλαδή το καλό όχι μόνο θεωρητικώς αλλά και πρακτικώς, όχι μόνο δυνάμει αλλά και ενεργεία στη ζωή μας.

Και τέλος η τρίτη τριάδα των καρπών.

• Πίστις. Πίστις όχι με τη συνηθισμένη έννοια αλλά με την πρώτη σημασία. Άνθρωπος πίστεως είναι ο άξιος εμπιστοσύνης, ο αξιόπιστος. Αυτός λέει «το ναι ναι» και «το ου ου» (Ματθ. 5,37 κ.α.), το φως φως και το σκότος σκότος (πρλ. Ησ. 5,20), την ήμερα ήμερα και τη νύχτα. Αυτός είναι σταθερός και ειλικρινής.

• Ωραίος καρπός ακόμα είναι η πραότης, που έχει σχέση με την ταπείνωση το ήρεμο και ησύχιο πρόσωπο, που μοιάζει με γαλήνια θάλασσα.

• Και τελευταίος καρπός είναι η εγκράτεια, που την ύμνησαν οι πατέρες της Εκκλησίας, αλλά και αρχαίοι προγονοί μας που έλεγαν Η πιο μεγάλη νίκη δεν είναι αυτή που κατήγαγε ο μέγας Αλέξανδρος• είναι να νικήσουμε τον εαυτό μας, τις κακίες και τα πάθη μας.

Ιδού λοιπόν, οι εννέα καρποί, τρεις τριάδες, κατ' αντιστοιχία της αγίας Τριάδος.

Και τώρα ερωτώ, αγαπητοί μου• υπάρχουν σήμερα οι καρποί αυτοί; Εάν υπάρχουν, τότε υπάρχει χριστιανική ζωή. Εάν πάλι δεν υπάρχουν, μην απελπισθούμε. Ας αναλογισθούμε, ότι και τα άγρια δέντρα μπορούν να γίνουν ήμερα και καρποφόρα. Αυτό δεν είναι μία λογοτεχνική και ποιητική έκφρασης• είναι μία πραγματικότης.

Ο χριστιανισμός πραγματοποίησε την πιο μεγάλη αλλαγή στον κόσμο. Οι άλλες αλλαγές είναι προσωρινές και επιφανειακές, δεν αγγίζουν το βάθος. Πρέπει ν' αλλάξει η καρδιά του ανθρώπου• και για ν' αλλάξει, χρειάζεται μια δύναμις υπερφυσική. Έχουμε τέτοια παραδείγματα. Ένα είναι ο απόστολος Παύλος που ήταν άγριο δένδρο και έγινε καρποφόρο, και μάλιστα παγκοσμίως. Άλλο παράδειγμα είναι ο ιερός Αυγουστίνος που ήταν επίσης άγριο, άκαρπο δέντρο, αλλά με την πίστη στο Χριστό έγινε δέντρο του οποίου τον καρπό γεύεται μέχρι σήμερα όλος ο κόσμος.

Ο Πλάτων ονομάζει τον άνθρωπο δέντρο. Ενώ όμως τα φυσικά δέντρα έχουν τις ρίζες τους στη γη, ο άνθρωπος έχει τη ρίζα του στον ουρανό. είναι κατ' εξοχήν μεταφυσικό ον, ουράνιο δέντρο, αφού από τον ουρανό τρέφεται.

Σήμερα οι άνθρωποι αγρίεψαν. Χέρσες οι ψυχές, μοιάζουν με Σαχάρα γεμάτη κάκτους και αγκάθια κάθε κακίας. Άλλα Θαρσείτε, αδελφοί. Έχετε την ελπίδα στο Πνεύμα το άγιο. Πιστεύω ακράδαντος, ότι και τα πλέον άγρια δέντρα και τα πλέον σκληρά συστήματα και τα πλέον άθεα καθεστώτα μπορούν να μεταβληθούν σε κάρπιμα δέντρα. Πως, με ποιο τρόπο; Στην γεωπονική υπάρχει η μέθοδος που λέγεται εμβολιασμός μ' ένα μικρό φλοιό η κλαδάκι, που λέγεται εμβόλιο, η άγρια ελιά μεταβάλλεται σε ήμερη. Χρειάζεται λοιπόν και η άνθρωπότης εμβόλιο. Το δε πνευματικό εμβόλιο, που μεταβάλλει τον άνθρωπο, είναι η Πίστης στον Κύριο.

Την αγία αυτή ημέρα ας εξετάσουμε καθένας τον εαυτό του ως άτομο Τι είμεθα; Ας εξετάσουμε Τι είμεθα και ως οικογένεια; Τι είμεθα ως κοινωνία; Τι είμεθα ως κράτος; Μήπως είμεθα άγρια δέντρα; Εάν είμεθα άγρια δέντρα, πρέπει να μεταβληθούμε. Ο άνθρωπος είναι μεταβλητό ον, μπορεί να μεταβληθεί. Και με τη δύναμη του Θεού μεταβάλλεται από άγριο σε ήμερο, από ληστή σε προφήτη και διδάσκαλο του ευαγγελίου.

Εύχομαι να γίνουμε καρποφόρα δέντρα και να φέρουμε τους εννέα αυτούς καρπούς• πρώτη τριάς «αγάπη, χαρά, ειρήνη», δευτέρα τριάς «μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη», και τρίτη τριάς «Πίστης», «πραότης» «εγκράτεια».

Ας εξετάσουμε• έχουμε τις αρετές αυτές; Εάν δεν τις έχουμε και είμαστε άκαρπα δέντρα, αλίμονο! Τι είπε ο Κύριος• «Παν δένδρο μη ποιούν καρπό καλόν εκκόπτεται και εις πυρ βάλλεται» (Ματθ. 7,19). Φωτιά και τσεκούρι μας περιμένει. Τα άκαρπα δέντρα είναι καταδικασμένα. Πόλεμος παγκόσμιος, Αρμαγεδδών της ανθρωπότητας, θα τα ξεριζώσει όλα, είτε πρόκειται για άτομα είτε για σύνολα και συστήματα.

Είθε, δια των πρεσβειών της Παναγίας και πάντων των αγίων, ο Παράκλητος να μας επισκίαση και ο καθένας μας να παρουσίαση στη ζωή του καλούς καρπούς και ως άτομο και ως οικογένεια και ως έθνος, για να είμεθα δέντρα καρποφόρα εις αιώνας αιώνων αμήν.

επίσκοπος Αυγουστίνος
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία η οποία έγινε
στον Ιερό Ναό του Άγιου Παντελεήμονα Φλωρίνης
την 15-06-1981. Καταγραφή και σύντμησης 20-06-2005

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ & Η ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ

Η τάξη της Εκκλησίας έχει απίστευτη συνέπεια. Από την Πέμπτη της Αναλήψεως μέχρι και το Σάββατο πριν την Πεντηκοστή, το Σάββατο δηλαδή των ψυχών, γίνεται μια πολύ καλή “επανάληψη” από Λειτουργία σε Λειτουργία, του Ευαγγελίου της Διαθήκης, απ’ τον ευαγγελιστή Ιωάννη, δηλαδή του πρώτου αναγνώσματος από τα δώδεκα των Παθών.

Επανάληψη αναγκαία, για να διδαχθούμε καλύτερα ώστε να ζήσουμε την μεγάλη εορτή της Πεντηκοστής. Η λαλιά των Προφητών, η σάρκωση του Χριστού, τα θαύματα, οι ομιλίες και οι παραβολές, ο Σταυρός και η Ανάσταση γι’ αυτή την μέρα έγιναν. Για να έρθει η ουράνια Εκκλησία στη γη. Για να γίνει η γη ουρανός. Να οδηγήσει ο Θεός στην συνάντηση μαζί Του.

Στον Ιωάννη λοιπόν φανερώνεται αυτός ο Θεός. Διδάσκει ο Χριστός την Αλήθεια της Εκκλησίας σε ‘κεινους τους μαθητές που εκείνη τη στιγμή, πριν το Πάθος, είναι ανίκανοι να κατανοήσουν. Τα είχαν όλα. Αν πρόδωσαν λίγο τον Χριστό, αυτό έγινε για λίγες ώρες. Δεν τους έλειπε τίποτε, εκτός από το βασικότερο: Πνεύμα Άγιο. Δεν είχαν Εκκλησία, γι’ αυτό, έστω και για εκείνο το λίγο, διασκορπίστηκαν.
Γινόμαστε κι εμείς ένα με τους Αποστόλους: διασκορπιζόμαστε. Ο καθένας τραβάει το δρόμο του κι οι δρόμοι μας, πάνω στις λεωφόρους μας, δεν συναντιούνται ποτέ. Μπορεί να έχουμε κοινές, ίσως ιδέες, αλλά δεν έχουμε σκοπό κοινό.

Οι μαθητές όμως εν τέλει είχαν. Σκορπίστηκαν για λίγο και σε ενότητα καθώς ήταν, αν και φοβισμένοι, αντάμωσαν τον Αναστημένο. Τον είδαν στον Ουρανό και τώρα την υπόσχεσή Του περιμένουν. Όταν συναντήσουμε τους δρόμους μας στον κοινό σκοπό, τότε θα δούμε ότι οι “μικρο-σκοποί” μας πεθαίνουν, ας είναι οι λεωφόροι σθεναρές. Κι ο σκοπός είναι ο Χριστός, αλλιώς ψεύτες γινόμαστε της υπόστασής μας, της εν τέλει, μοναδικής προσωπικής μας αλήθειας.

Η άνω Ιερουσαλήμ, η πατρίδα μας, η Εκκλησία είναι.

Ιάσονος Ιερομ.

ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΗΝ ΖΩΗ ΣΑΣ

ΟΙ ΧΑΜΕΝΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΓΑΠΗ;

ΟΙ ΚΑΛΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ