Η δύναμη του πνευματικού αγώνα ( Από το Γεροντικό )

Έβαλε κάποτε στο νου της μια γυναίκα της αμαρτίας και στοιχημάτισε με τους φίλους της, πως θα το πετύχαινε να παρασύρει στα δίχτυα της τον Ερημίτη, που ζούσε στο βουνό, μακριά από την πόλη και που όλοι έλεγαν γι’ αυτόν πως ήταν άγιος άνθρωπος.

Φόρεσε ένα πυκνό πέπλο, που έκρυβε την ομορφιά της κι’ ανέβηκε στο βουνό. Οι φίλοι της την περίμεναν στα μισά του δρόμου. Όταν βράδιασε, χτύπησε την πόρτα της σπηλιάς του Ερημίτη. Εκείνος όταν την είδε, ταράχτηκε…

Πώς βρέθηκε τάχα γυναίκα τέτοια ώρα σ’ αυτή την έρημο;

Πλάνη σου είναι τούτη, διάβολε, συλλογίστηκε.

Τη ρώτησε ποια ήταν και τι γύρευε. Εκείνη έβαλε τα κλάματα.
- Ώρες ολόκληρες πλανιέμαι σ’ αυτές τις ερημιές, Αββά. Έχασα το δρόμο και τη συντροφιά μου κι’ ούτε κατάλαβα πώς βρέθηκα εδώ. Μα για τ’ όνομα του Θεού, μη με αφήσεις να με φάνε τα θηρία.

Ο Ερημίτης βρέθηκε σε δίλημμα. Να βάλει γυναίκα στην κατοικία του; Τέτοιο πράγμα δεν του είχε συμβεί ποτέ. Μα ν’ αφήσει πάλι το πλάσμα του Θεού να φαγωθεί από τα θηρία; Αυτό θα ήταν απάνθρωπο, σχεδόν έγκλημα. Νικήθηκε, τέλος, από την συμπάθεια και την έβαλε μέσα. Εκείνη τότε τράβηξε δήθεν με αφέλεια το πέπλο της και του φανέρωσε τα θέλγητρά της.

Ο πειρασμός άρχιζε να φλογίζει τον αγωνιστή, αφού η πράξη δεν ήταν πια δύσκολη. Έριξε κατά γης μερικά ξερά φύλλα κι’ είπε στη γυναίκα να πλαγιάσει, ενώ αυτός τράβηξε στο βάθος της σπηλιάς. Γονάτισε κι’ έκανε θερμή προσευχή. Απόψε συλλογίστηκε, έχω να δώσω την πιο σκληρή μάχη εναντίον του ορατού και αόρατου εχθρού. Ή θα νικήσω ή θα χάσω όλους μου τους κόπους.

Όσο προχωρούσε η νύχτα τόσο η φλόγα της επιθυμίας τον έκαιγε. Για μια στιγμή ένοιωσε να λυγίζει η αντίστασή του και τρόμαξε.

Αυτοί, πού μολύνουν το σώμα με αμαρτωλές πράξεις, πηγαίνουν στην κόλαση, είπε σχεδόν φωναχτά. Για κάνε δοκιμή, αν θα αντέχεις στη βασανιστική φωτιά. Άναψε το λυχνάρι του κι’ έβαλε το δάχτυλό του στη φλόγα. Μα η άλλη φλόγα δεν τον άφηνε να νοιώσει τον πόνο από το κάψιμο. Αφού αχρηστεύθηκε το πρώτο δάχτυλο, έβαλε στη φλόγα του λυχναριού το δεύτερο, το τρίτο… Μέχρι να ξημερώσει έκαψε και τα πέντε δάχτυλα του χεριού του.

Εκείνη η αθλία παρακολουθούσε κρυφά τον υπεράνθρωπο αγώνα του δούλου του Θεού και, βλέποντας τον να καίει με πείσμα όλα του τα δάχτυλα το ένα πίσω από το άλλο, τόσο πολύ ταράχτηκε, που από τον τρόμο της ξεψύχησε. Οι φίλοι της στο μεταξύ έκαναν αιφνιδιασμό στη σπηλιά του ερημίτη για να γελάσουν σε βάρος του. Τον βρήκαν όμως απ’ έξω να προσεύχεται.

- Μήπως φάνηκε από δω χτες βράδυ καμιά γυναίκα; τον ρώτησαν.

- Μέσα είναι και κοιμάται, τους αποκρίθηκε εκείνος. Μπήκαν μέσα και τη βρήκαν νεκρή.

- Αββά, πέθανε, φώναξαν τρομαγμένοι. Εκείνος τότε ξεσκέπασε το χέρι του και τους έδειξε τα
δάχτυλά του.

- Για δέστε δω, τί μου έκανε η θυγατέρα του διαβόλου; Η εντολή του Χριστού όμως με προστάζει να κάνω καλό αντί κακού. Στάθηκε και προσευχήθηκε πάνω από το άψυχο σώμα και την επανέφερε στη ζωή. 

Από το Γεροντικό- πηγή

Ἀδελφική ἀγάπη

 

  Στάρετς Λεωνίδας

  Μαθητής: Δεν βλέπω αγάπη ανάμεσα στους αδελφούς και δεν βρίσκω κανένα, με τον οποίο να μπορώ να συζητήσω πάνω σε θέματα άγιας Γραφής.

Γέρων: Δεν είναι δυνατό να μην υπάρχει αγάπη ανάμεσα τους! Αυτό είναι το σωστό συμπέρασμα, στο οποίο πρέπει να καταλήγεις. 

Αν δεν βλέπεις αγάπη ανάμεσα τους, αυτό οφείλεται σε σένα. Συ δεν έχεις αγάπη. Συ πρέπει να δείξεις αγάπη. Και τότε θα δεις, ότι η αγάπη κατοικεί πλούσια μέσα στην καρδιά τους. Και μη το ξεχνάς ποτέ. Έχομε εντολή από τον Θεό να αγαπάμε τους συνανθρώπους μας. Μα να ζητάμε εμείς αγάπη από τους άλλους — αυτό η άγια Γραφή δεν το λέει πουθενά!

Όταν οι άλλοι δεν μπορούν, ή δεν έχουν την τόλμη, να συζητήσουν μαζί σου πάνω στις άγιες Γραφές, μην επιμένεις. Όποιος έχει ταπείνωση, έχει και απλότητα· και όποιος έχει απλότητα, δεν περιεργάζεται τα κρίματα του Θεού.Τα δέχεται με πίστη. Και αρκείται στις έννοιες – γνώσεις, πού η πίστη του αποκαλύπτει. Ο Θεός δεν θα μας ζητήσει λόγο, που γιατί δεν γίναμε θεολόγοι, αλλά γιατί δεν φροντίσαμε για τον εαυτό πού πάντοτε μας δίδει, όσα είναι για το συμφέρον μας. Γιατί εμείς είμαστε νήπια. Και δεν μπορούμε να εννοήσουμε τα κρίματα Εκείνου, πού κυβερνά τον κόσμο, ολόκληρο.
Και έτσι, Του ζητάμε πράγματα, πού, αν και θα μπορούσαν να υπηρετήσουν την σωτηρία μας, εμάς θα μας έβλαπταν, γιατί θα τα χρησιμοποιούσαμε κατά τρόπο επιζήμιο. Γι’ αυτό, ο στοργικός Πατέρας μας δεν μας αφήνει να γευτούμε όλα τα χαρίσματα Του πού συντελούν στην σωτηρία. Επειδή μπορεί να μας γίνουν αιτία απώλειας!

Τι θα γινόταν, αν ο Θεός, πού όλα τα γνωρίζει, εκπλήρωνε τον κάθε μας πόθο; Εγώ νομίζω, χωρίς όμως να είμαι και σίγουρος γι’ αυτό, ότι τότε όλος ο κόσμος θα χανόταν!

Ο Θεός δεν απορρίπτει τις προσευχές των εκλεκτών Του. Μα και δεν εκπληρώνει όλα τα αιτήματα τους. Και αυτό, επειδή φροντίζει για όλα με τον πιο καλό τρόπο. Και μη ξεχνάς ποτέ, ότι οι άνθρωποι πού ζουν, χωρίς να προσέχουν τον εαυτόν τους, δεν γίνονται ποτέ άξιοι να τους επισκεφθεί η χάρη του Θεού. Και αν ποτέ βρεθούν άξιοι τέτοιων δωρεών, χάρις στην αγαθότητα του Θεού και μόνο, τούτο συμβαίνει λίγο πριν από το τέλος της ζωής τους.
Λες, ότι δεν έχεις κάμει καμιά πνευματική προκοπή μέχρι τώρα, επειδή αυτό διαπιστώνεις! Δεν έχεις δίκιο. Μόνο τα αισθήματα αυτά μπορούν να σπείρουν την αληθινή ταπείνωση μέσα στην καρδιά σου. Και όταν αποκτήσεις πραγματική συναίσθηση, ότι στερείσαι καρπών πνευματικών, τότε μόνο θα το καταλάβεις καλά ότι πρέπει να καταβάλλεις αμείωτη προσπάθεια να βιάσεις τον εαυτόν σου, χάριν τού Χριστού.

Διαφορετικά αν δεν την έχεις αυτήν την απλότητα, απόκτησε την:

Με το να μην έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτό σου.

Με το να θυμάσαι τον σκοπό, για τον οποίο ήρθες εδώ.

Με το να θυμάσαι την ζέση και την ψυχική διάθεση πού είχες στην αρχή, τότε πού επισκέφθηκε την καρδιά σου ο Θεός. Αυτή η αλλοίωσης της δεξιάς του Υψίστου. Για εκείνον πού βρίσκεται σε υπακοή, του Θεού συνεργούντος τίποτα δεν είναι δύσκολο. Η αληθινή αυταπάρνηση κάνει πάντοτε εύκολο τον ζυγό της σωτηρίας.

Και επειδή οι πειρασμοί δεν ξεπερνούν ποτέ τις δωρεές του Θεού, όποιος επιθυμεί να σωθεί, μπορεί (με την δύναμη του ‘Ονόματος ‘Εκείνου πού δίνει σε όλους δύναμη, δηλαδή του Κυρίου Ιησού!) όλα να τα κάμει.

Και αυτό είναι μια τόσο ιερή αλήθεια πού, όποιος διαθέτει έστω και λίγη ζωντανή πίστη, ποτέ δεν θα την αμφισβητήσει. Του ολιγόπιστου, ακόμη και το ελάχιστο μόριο σκόνης, του φαίνεται βουνό! Αντίθετα, του πιστού όλα του φαίνονται απλά. Γιατί, όποιος έχει πίστη, μπορεί να μετακινήσει ακόμη και ολόκληρα βουνά πειρασμούς.

ΑΥΤΟΣ ΟΠΟΥ ΔΕΝ ΛΟΓΑΡΙΑΖΕΙ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΜΕ ΓΝΩΣΗ, ΕΚΠΛΗΡΩΝΕΙ ΟΛΗ ΤΗ ΓΡΑΦΗ

Φιλάρετος μοναχός Καρουλιώτης (1872-1962)
(Φωτογραφία: Jacques Lacarrière, 1954)

        Διηγήθηκε ο Αββάς Πιστός, λέγοντας: «Πήγαμε εφτά αναχωρητές στον Αββά Σισώη οπού κατοικούσε στο Κλύσμα και τον παρακαλέσαμε να μας πή κάτι ωφέλιμο.

 Και αποκρίθηκε: Συγχωρήστε με, άνθρωπος ακατάρτιστος είμαι. Αλλά πήγα στον Αββά Ώρ και στον Αββά Αθρέ. Βρισκόταν δε άρρωστος ο Αββάς Ώρ δεκαοχτώ χρόνια. Και τους έβαλα μετάνοια, ζητώντας να μου πούν κάτι ωφέλιμο. Και είπε ο Αββάς Ώρ: Τί να σου πω; 

Πήγαινε και ό,τι βλέπεις κάμε. Ο Θεός μ’ εκείνον είναι οπού επιδίδεται με ζήλο στο να βιάζη τον εαυτό του σε όλα. Και δεν ήταν από την ίδια περιφέρεια ο Αββάς Ώρ και ο Αββάς Αθρέ. Επικρατούσε δε μεγάλη ειρήνη μεταξύ τους, ωσότου βγήκαν από το σώμα. Γιατί ήταν μεγάλη η υπακοή τού Αββά Αθρέ και πολλή η ταπεινοφροσύνη τού Αββά Ώρ. Πέρασα λοιπόν λίγες μέρες μαζί τους, εξετάζοντας τον βίο τους. Και είδα ένα πολύ θαυμαστό γεγονός, οπού ωφειλόταν στον Αββά Αθρέ. Τους έφερε κάποιος ένα μικρό ψάρι και θέλησε ο Αββάς Αθρέ να το ετοιμάση για τον γέροντα. Και είχε το μαχαίρι, κόβοντας το ψάρι. Κα

ι τον φώναξε ο Αββάς Ώρ, λέγοντας: Αθρέ, Αθρέ. Και άφησε το μαχαίρι μέσα στο ψάρι και δεν συνέχισε το κόψιμο. Και θαύμασα τη μεγάλη υπακοή του, γιατί δεν είπε: Περίμενε ώσπου να κόψω το ψάρι. Είπα δε στον Αββά Αθρέ: Πού τη βρήκες αυτή την υπακοή; Και μου είπε: Δεν είναι δική μου, αλλά τού γέροντος είναι. Και με πήρε, λέγοντας: Έλα να δης την υπακοή του. Και έψησε το ψάρι και το κακόφτιαξε επίτηδες και το παρέθεσε στον γέροντα. Και εκείνος έφαγε χωρίς να πη τίποτε. Και του λέγει: Καλό είναι, γέροντα; Και αποκρίθηκε: Είναι πολύ καλό. Ύστερα, του έφερε λίγο, πολύ καλό. Και του είπε: Το κακομαγείρεψα αυτό, γέροντα.

 Και αποκρίθηκε, λέγοντας: Ναι, το κακομαγείρεψες λιγάκι. Και μου είπε ο Αββάς Αθρέ: Είδες ότι η υπακοή τού γέροντος είναι; Και έφυγα απ’ αυτούς. Και ό,τι είδα, προσπάθησα όσο μπορούσα να το τηρώ. Ένας δε από μάς τον παρακάλεσε, λέγοντας: 

Κάμε μας τη χάρη, πες μας και κάτι δικό σου. 

Και είπε: Αυτός όπου δεν λογαριάζει τον 
εαυτό του με γνώση, εκπληρώνει όλη τη Γραφή. Πάλι άλλος από μάς τού λέγει: Τί είναι ξενιτεία, πάτερ; Και είπε: Να σιωπάς και να λες ότι δεν έχεις κανένα δικαίωμα όπου και αν πάς. Αυτή είναι η ξενιτεία».

    «Είπε γέρων», των εκδόσεων «Αστήρ

Ο σίγουρος δρόμος για τον Ουρανό

Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς

Ένας θεολόγος επί οκτώ έτη ακατάπαυστα παρακαλούσε το Θεό να τού φανερώσει κάποιον άνθρωπο, πού θα μπορούσε να τού δείξει τον πιό σίγουρο δρόμο για τη Βασιλεία των Ουρανών.
Κάποια μέρα που έφθασε στο αποκορύφωμα της προσευχής άκουσε μια φωνή «Πήγαινε και στην έξοδο της Εκκλησίας θα βρεις τον άνθρωπο πού ζητάς». Πηγαίνει βιαστικά στην Εκκλησία, όπου βρίσκει ένα γέρο ζητιάνο με κουρελιασμένα ρούχα και πληγωμένα γόνατα και τον χαιρετά
- «Καλό και ευτυχισμένο πρωινό, γέροντα».
- «Ποτέ δεν είχα κακό και δυστυχισμένο πρωινό».
(ο άλλος εν αμηχανία διορθώνει)
- «Είθε να σού στείλει ο Θεός κάθε αγαθό»!
- «Ουδέποτε μού εστάλη κάτι μη αγαθό»!
(ο θεολόγος παραξενεύεται και τού λέει)
- «Τί συμβαίνει με σένα, γέροντα; Εγώ σού εύχομαι κάθε ευτυχία».
- «Μα ποτέ δεν είμαι δυστυχής. Ζω σύμφωνα με το θέλημα τού Θεού. Για το ζυγό πού μού έδωσε ο Θεός ποτέ δεν δυσανασχέτησα και είμαι πάντοτε ευχαριστημένος».
- «Από πού ήλθες εσύ, γέροντα, εδώ»;
- «Από τον Θεό».
- «Και πού Τον βρήκες»;
«Εκεί πού Τον άφησα στην αγαθή θέληση».
- «Ποιός είσαι, γέροντα, και σε ποιά τάξη ανήκεις»;
- «Όποιος κι αν είμαι, είμαι ικανοποιημένος με την κατάστασή μου, γιατί βασιλεύς είναι αυτός πού κυβερνά και διευθύνει τον εαυτό του».
Ο θεολόγος αποδέχθηκε τελικά πως ο δρόμος τού ζητιάνου ήταν ο μόνος σίγουρος για τον Ουρανό, δηλ. η τελεία παράδοση στο θέλημα τού Θεού

«Φλεγόμενος και μη καταφλεγόμενος»

Ήταν  ημέρα Κυριακή.

Ένας επίσκοπος επισκέφθηκε με τη συνοδεία του κάποιο χωριό της επαρχίας του. Εκεί αναζήτησε τον εφημέριο και του ζήτησε να τελέσει τη θεία μυσταγωγία.
Ο ιερέας ήταν ένας απλός και αγράμματος χωρικός, από τη στιγμή όμως που στάθηκε μπροστά στην αγία τράπεζα, τον κύκλωσαν πύρινες φλόγες χωρίς όμως να τον καίνε!

Έκπληκτος από το θέαμα ο επίσκοπος, τον καλεί μετά τη λειτουργία και του λέει: Ευλόγησε με, άξιε δούλε του Θεού!

Ο εφημέριος σάστισε. Πώς είναι δυνατόν να ευλογηθεί ο επίσκοπος από τον ιερέα; ρώτησε.

Δεν είμαι άξιος να ευλογήσω ιερέα, που προσκομίζει στο Θεό τα τίμια Δώρα «φλεγόμενος» από υπερφυσικό πυρ «και μη καταφλεγόμενος».

Όπως λέει ο άγιος απόστολος, «το έλαττον υπό του κρείττονος ευλογείται».
Είναι ποτέ δυνατόν, απάντησε ταπεινά ο πρεσβύτερος, να τελεί τα φρικτά μυστήρια ο κληρικός, χωρίς να περιβάλλεται από θεϊκή φωτιά;

Ο επίσκοπος θαύμασε τη ψυχική καθαρότητα του ιερέα και την ανεπιτήδευτη συμπεριφορά του, και αναχώρησε ωφελημένος.

(Ευεργετινός)

 

«Προσφέρων και Προσφερόμενος»

Ανώνυμος ησυχαστής, συγγραφέας του βιβλίου «Νηπτική θεωρία», διηγείται την ακόλουθη θαυμαστή εμπειρία του: «Ενώ λειτουργούσα μαζί με το γέροντά μου, είδα σε όραμα τον Κύριο Ιησού Χριστό. Φορούσε αρχιερατική στολή και ιερουργούσε σύμφωνα με την τάξη της Εκκλησίας.

Παραδόξως όμως, αυτός ήταν και «ο προσφέρων και ο προσφερόμενος». Στη λειτουργία συμμετείχαν και μερικοί από τη συνοδεία του γέροντά μου.
Δύο απ’ αυτούς είχαν τα πρόσωπα ολόλαμπρα από τη θεία χάρη, σαν πρόσωπα αγγέλων. Το σχήμα, το πολυσταύρι και ο σταυρός που κρατούσαν, άστραφταν πιο δυνατά κι από την αστραπή!

Λειτουργούσε μαζί μας κι ένας διάκονος. Την ώρα που ο διάκονος μνημόνευε τα ονόματα των χριστιανών, έσκυψε σπλαχνικά προς το μέρος του ο Χριστός και είπε:  Ας είναι κι αυτοί μαζί μου στη βασιλεία μου.

Βλέποντας μπροστά μου τον γλυκύτατο Ιησού, έκλαιγα από χαρά και θαύμαζα, γιατί αξιώθηκα ν’ απολαύσω τη θέα Του.

Κι όταν τον ασπάσθηκα στο πανάχραντο στήθος Του, ένιωσα να λειώνω σαν κερί από την πολλή κατάνυξη και τα δάκρυα.

Πήρα τότε θάρρος και του είπα κλαίγοντας: «Μνήσθητί μου, Κύριε, εν τη βασιλεία σου». Κι αμέσως ακούω τον Ιησού με τη μελίρρυτη γλώσσα Του να μου λέει:  Ας γίνει όπως είπες.

Ύστερα συνήλθα από το όραμα. Εκείνη όμως τη μέρα, κάθε φορά που το θυμόμουν, η καρδιά μου πλημμύριζε από κατάνυξη».

(Ανωνύμου ησυχαστού, «Νηπτική θεωρία»)

Το Πανίσχυρο Όπλο

Πηγή: Με παρρησία

Ρώτησαν τὸν Ἀββᾶ Λογγίνο:

- Ποιὰ ἀρετὴ εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἀπ᾿ ὅλες;

Καὶ ἀπάντησε:

- Σκέφτομαι, ὅτι, ὅπως ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι τὸ μεγαλύτερο ἀπ᾿ ὅλα τὰ πάθη, ἀφοῦ καὶ ἀπὸ τὸν οὐρανὸ μπόρεσε νὰ ρίξει κάποιους (δηλαδὴ τὸν Ἑωσφόρο καὶ τὸ τάγμα του), ἔτσι καὶ ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἀπ᾿ ὅλες τὶς ἀρετές, γιατὶ κι ἀπ᾿ αὐτὰ τὰ τάρταρα μπορεῖ ν᾿ ἀνεβάσει ἕνα ἄνθρωπο, ἀκόμα κι ἂν εἶναι ἁμαρτωλὸς σὰν δαίμονας.

Νὰ γιατὶ ὁ Κύριος πρὶν ἀπ᾿ ὅλους μακαρίζει τοὺς «πτωχοὺς τῷ πνεύματι», (δηλαδὴ τοὺς ταπεινούς) (Ματθ. 5:3).

***

Ἕνας γέροντας εἶπε:

- Προτιμῶ ἧττα ποὺ θὰ συνοδεύεται ἀπὸ ταπεινοφροσύνη, παρὰ νίκη ποὺ θὰ συνοδεύεται ἀπὸ ὑπερηφάνεια.

***

Ἕνας (ἄλλος) γέροντας εἶπε:

- Πολλὲς φορὲς ἡ ταπείνωση ἔσωσε πολλούς, καὶ μάλιστα ἄκοπα.

Κι αὐτὸ τὸ ἀποδεικνύουν ὁ τελώνης καὶ ὁ ἄσωτος υἱός, ποὺ εἶπαν μόνο λίγα λόγια καὶ σώθηκαν (βλ. Λουκ. 18:13 - 15:21).

***

Ὁ ἀββᾶς Ἡσαΐας εἶπε:

- Περισσότερο ἀπ᾿ ὅλα ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ τὴν ταπεινοφροσύνη.

Γι᾿ αὐτὸ ἂς εἴμαστε πάντα ἕτοιμοι, σὲ κάθε λόγο ποὺ ἀκοῦμε ἢ ἐργασία (ποὺ κάνουμε), νὰ λέμε (στὸν πλησίον):

«Συγχώρεσέ με».

Γιατὶ μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη καταστρέφονται ὅλα τὰ (πονηρὰ ἔργα) τοῦ ἐχθροῦ.

***

Ἡ ἀμμὰ Θεοδώρα ἔλεγε, πὼς οὔτε ἡ ἄσκηση οὔτε ἡ κακουχία οὔτε οἱ ὁποιοιδήποτε κόποι σῴζουν (τὸν ἄνθρωπο), παρὰ μόνο ἡ γνήσια ταπεινοφροσύνη. (Καὶ γιὰ ἐπιβεβαίωση διηγόταν τὸ ἑξῆς:)

- Ἦταν κάποιος ἀναχωρητής, ποὺ ἔδιωχνε τοὺς δαίμονες. Καὶ τοὺς ἐξέταζε, γιὰ νὰ μάθει μὲ ποιὸν τρόπο βγαίνουν (ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο). «Μὲ τὴ νηστεία;» τοὺς ρωτοῦσε. «Ἐμεῖς οὔτε τρῶμε οὔτε πίνουμε», ἀπαντοῦσαν ἐκεῖνοι.

«Μὲ τὴν ἀγρυπνία;». «Ἐμεῖς δὲν κοιμόμαστε καθόλου», ἔλεγαν.

«Μὲ τὴν ἀναχώρηση (ἀπὸ τὸν κόσμο);». «Ἐμεῖς ζοῦμε στὶς ἐρήμους», ἀποκρίνονταν.

Ἐπειδὴ ὁ γέροντας ἐπέμενε καὶ ἔλεγε, «Μὲ ποιὸν λοιπὸν τρόπο βγαίνετε;», ἐκεῖνοι ὁμολόγησαν:

«Τίποτα δὲν μᾶς νικάει, παρὰ μόνο ἡ ταπεινοφροσύνη».